De Europese Unie heeft een nieuw strategisch initiatief gelanceerd onder de naam “REsourceEU”, dat tot doel heeft de afhankelijkheid van de EU van China te verminderen voor kritieke grondstoffen zoals zeldzame aardmetalen, lithium, kobalt en nikkel, die essentiële onderdelen zijn van batterijen die worden gebruikt in elektrische voertuigen, windturbines en moderne elektronische apparaten.
Het plan, dat deel uitmaakt van de groene industriële strategie van de Europese Commissie, is erop gericht om de toeleveringsketens te diversifiëren, de recyclingcapaciteit te vergroten en de binnenlandse productie in de EU-lidstaten te versterken. Brussel wil ook nieuwe partnerschappen aangaan met landen die rijk zijn aan grondstoffen, zoals Australië, Canada en bepaalde Afrikaanse economieën, om een stabiele en duurzame toegang tot essentiële materialen te garanderen.
“Europa mag niet de ene afhankelijkheid vervangen door een andere”, zei Thierry Breton, Europees commissaris voor de interne markt. “REsourceEU zal ervoor zorgen dat onze overgang naar schone energie zowel groen als geopolitiek veilig is”.
Het programma omvat
Door de EU gefinancierde recyclingcentra ontwikkelen voor de nationale terugwinning van 20% zeldzame aardmetalen tegen 2030.
Oprichting van een Europees Fonds voor Kritische Materialen om exploratie- en verwerkingsprojecten te financieren.
Strategische reserves opbouwen om potentiële schokken in de bevoorrading op te vangen.
Invoering van nieuwe milieunormen om verantwoordelijke inkooppraktijken bij wereldwijde partners te garanderen.
Op economisch vlak weerspiegelt het initiatief de groeiende bezorgdheid van Europa over de kwetsbaarheid van toeleveringsketens, vooral nadat de pandemie en de energiecrisis van de jaren 1920 lieten zien hoe kwetsbaar de wereldwijde handelsroutes waren geworden. China heeft nu meer dan 80% van de wereldwijde verwerkingscapaciteit voor zeldzame aardmetalen in handen, waardoor het een aanzienlijke invloed heeft op de sectoren die Europa’s schone energie- en defensie-industrie bevoorraden.
REsourceEU zou miljarden euro’s aan investeringen in de Europese mijnbouw- en recyclingsectoren kunnen stimuleren. Dit zou tienduizenden groene banen opleveren en tegelijkertijd de importgerelateerde inflatiedruk op kritieke technologieën verminderen, aldus financiële analisten.
Deskundigen waarschuwen echter dat de uitvoering van de strategie jaren zal duren, omdat milieuvergunningen, de ontwikkeling van infrastructuur en de goedkeuring van lokale overheden nog steeds grote hindernissen vormen in een sterk gereguleerde Europese omgeving.
Als REsourceEU echter slaagt, zou dit een van de belangrijkste veranderingen in het industriebeleid van de EU kunnen betekenen sinds de oprichting van de interne markt, waarbij economische flexibiliteit, milieuambities en geopolitiek vertrouwen in een samenhangend kader worden gecombineerd.